chemisch zwarten van ijzer en staal troubleshooting
Over het algemeen komen de meeste problemen bij het chemisch zwarten van ijzer en staal voort uit
- Het niet goed en grondig spoelen waardoor er zuren achterblijven. Dit zie je vooral op het schroefdraad van bouten.
- Het drogen van het voorwerp tijdens het proces. Het voorwerp moet vanaf het etsen tot aan het sealen nat blijven en tussen de stappen door niet worden gedroogd. Gebeurt dit wel dan zal de zwart oxide coating of het metaal sneller oxideren door contact met zuurstof.
- Sealer niet voldoende aangebracht of spoelwater niet volledig verdreven.
Het is van zeer groot belang dat zuren uit een eventueel ets bad, of van het zwart oxide middel zelf, goed worden weggespoeld. Blijven er zuren achter dan zal het metaal hier tijdens het sealen of later op reageren en zal er bruine roestvorming ontstaan.
Aan het laatste spoelwater, na het zwart oxide proces en voor de sealer, kun je baking soda toevoegen om achtergebleven zuren te neutraliseren. Spoel het voorwerp daarna wel goed af.
Ook is het belangrijk om er zeker van te zijn dat, tijdens het sealen, de gekozen sealer al het water verdrijft en er geen vocht op de zwart oxide coating achterblijft. Dompel het voorwerp meerdere keren onder in de sealer om het water te verdrijven.
Problemen met het chemisch zwarten van staal en ijzer
| Probleem | Oorzaak | Oplossing |
| Onregelmatige afwerking | Onvoldoende oppervlaktevoorbereiding | Zorg voor grondige reiniging en ontvetting. Mechanische voorbereiding zoals schuren kan nodig zijn. Met etsen krijg je een uniform schone afwerking. |
| Zwart oxide afwerking te licht |
|
|
| Coating wrijft af | Te dikke zwart oxide coating | Verkort het proces of verdun de vloeistof. |
| Vlekkerige en niet uniforme afwerking |
|
|
| Blauwachtige of grijsachtige afwerking | Onvoldoende activatie | Behandel het metaal voor met een ets vloeistof zoals Verzinkshop Metaal Activator of een ander zuur. |
| Onderdelen roesten na behandeling |
|
|
| Slechte hechting |
|
|
| Dikke afgevende laag | Te lange behandeling | Verkort de onderdompelingstijd in de zwart oxide oplossing of verdun de vloeistof. |
| Donkere strepen of markeringen | Onregelmatige toepassing | Zorg ervoor dat de onderdelen volledig ondergedompeld en geagiteerd worden. |
| Snelle verkleuring | Onvoldoende spoelen | Spoel het voorwerp zeer goed af en laat het niet drogen tussen de stappen door. |
| Restolie na afdichting | Overmatige toepassing van de sealer | Breng minder sealer aan, schud het voorwerp na het sealen goed af om overmatige sealer te verwijderen. |
| Witte vlekken of vlekken | Hard water of mineraalafzettingen |
|
| Corrosievlekken tijdens het proces | Zwart oxide coating laten drogen zonder sealer | Zorg ervoor dat het voorwerp tussen het zuurbad en de sealer niet droog is; het voorwerp moet vanaf het zuurbad nat blijven, anders oxideert het door zuurstof. |
| Reactie stopt voortijdig | Oplossing uitgeput of verontreinigd | Ververs de zwart oxide oplossing. |
| Vlekkerig en niet uniform zwart |
|
|
| Blauwachtige gloed op onderdelen of grijze afwerking | Onvoldoende activering | Voor koolstofstaal, 4130 en onderdelen die resulteren in een grijze afwerking kan meer tijd in Verzinkshop Metaal Activator of het gekozen zuurbad nodig zijn. Een langere tijd in de zwart oxide kan ook helpen. |
| Overmatige afslijting | Onjuiste zwarting | Controleer de sterkte en duur van de zwartingsoplossing; pas aan indien te sterk of te lang. Zorg ervoor dat onderdelen schoon zijn voor het zwarten. |
Tips voor het koud chemisch zwarten van metaal
Controle van het metaal: inspecteer het metalen oppervlak onder voldoende verlichting om roest, schaal en verontreinigingen te identificeren die de processen kunnen verstoren.
Ontvetten van het metaal: gebruik een oplosmiddel of alkalisch reinigingsmiddel om vet en olie te verwijderen. Ultrasoon reinigen kan gunstig zijn voor ingewikkelde onderdelen. Gebruik geen cleaner op oliebasis.
Roest verwijderen: breng roest verwijderaars aan of gebruik mechanische methoden zoals zandstralen, draadborstelen of handmatig schuren voor zware roest.
Chemische activatie en etsen: behandel het metaal met een zuurbeitsoplossing om het oppervlak licht te etsen en de hechting te verbeteren. Let op de concentratie en tijd om over-etsen te voorkomen waarmee het metaal beschadigd kan raken. Hier kun je Verzinkshop Metaal Activator voor gebruiken.
Oplossingsbereiding: zorg ervoor dat de zwart oxide oplossing met gedestilleerd of demi water wordt gemengd volgens de specificaties in de handleiding. Bewaar deze in een afgesloten container zodat je de vloeistof later weer kunt gebruiken.
Chemisch zwarten toepassingen
Onderdompeling: voor een gelijkmatige dekking, dompel het onderdeel volledig onder in de oplossing. Agitatie kan helpen om een gelijkmatige laag te bereiken.
Kwast, spons of doek: voor grote onderdelen of reparaties, breng de oplossing aan met bijvoorbeeld een kwast, zorg voor een gelijkmatige dekking en minimaal druppelen.
Observeer de kleurverandering en het reactieverloop. Pas de onderdompeltijd en de vloeistofsterkte aan op basis van de gewenste kleurdiepte.
Afspoelen en neutraliseren van de onderdelen
Na een zuur of zwart oxide behandeling kan in schroefdraad, boringen en kieren nog zuur achterblijven. Als je daarna sealt kan dit later bruine corrosie geven. Voorkom dat met een korte neutraliserende spoeling.
Werkwijze
- Grondig spoelen om resten te verwijderen.
- Neutraliseren:
- Voorkeur: 1 tot 2 procent natriumbicarbonaat (baking soda), 10 tot 20 g per liter, 30 tot 60 seconden dompelen.
- Alternatief: 0,5 tot 1 procent natriumcarbonaat (kristalsoda), 5 tot 10 g per liter, 15 tot 30 seconden dompelen.
- Direct opnieuw goed naspoelen, bij voorkeur met demi water.
- Niet laten drogen tussen zuur of zwart oxide bad en sealer; onmiddellijk sealen.
Niet onder de kraan afspoelen; gebruik een doorstroom- of overflowspoelbak.
Sealen en afwerken van de conversiecoating en het metaal
Olie afwerking: breng een olie aan voor onderdelen die smering of roestbescherming vereisen. Zorg voor volledige dekking. Gebruik hier bijvoorbeeld Verzinkshop DeepSeal Olie Metaal Sealer, deze droogt stofdroog op.
Was afwerking: voor decoratieve items kun je ook een heldere was gebruiken om een beschermende laag aan te brengen.
Acryllak afwerking: Verzinkshop Acryl Sealer is een zeer dunne zijdeglans tot glanzende acryllak die structuurloos opdroogt en bijna niet zichtbaar is. Ideaal voor binnen toepassingen.
2K lak afwerking: voor items die worden blootgesteld aan zware omstandigheden, biedt een hoogwaardige 2K lak een duurzame bescherming.
Uitharding: laat de afdichting uitharden volgens de instructies van het product. Deze stap is cruciaal voor duurzaamheid en slijtvastheid.